Dat was een interessante discussie tussen A.H.J. Dautzenberg (NCR, 21 nov) en Maarten Asscher (NRC, 28 nov) over wat nu precies literair engagement is en welke auteur literair geëngageerd mag worden genoemd. Vooral de schrijver, dichter, essayist en vertaler Jef Last (1898-1972) moest het bij Maarten Asscher zwaar ontgelden omdat “Jef Last weliswaar een bevlogen activist was, maar in onze literatuurgeschiedenis naar ik vrees terecht een marginale figuur is”. Dus als een schrijver niet in de canon van onze literatuurgeschiedenis is opgenomen, is zijn literair engagement van nul en generlei waarde? Het zojuist verschenen boek Vuur! van Dautzenberg bewijst al het tegendeel, met het indrukwekkende ‘Los chicquetillos’, een verhaal uit Brieven uit Spanje (Contact, 1936) van Jef Last. Het zou Maarten Asscher te prijzen vallen als hij dit verhaal van Jef Last eens zou lezen, dan kan hij zelf vast stellen hoe literair geëngageerd Jef Last als schrijver was. Diens Brieven uit Spanje , geschreven vanuit de loopgraven van de Spaanse Burgeroorlog, zijn overigens tientallen malen herdrukt, zijn vertaald in het Engels, Frans, Spaans, Esperanto en Zweeds, en werden door de buitenlandse pers vergeleken met Homage to Catalonia van George Orwell.

Lees verder →

Op 1 oktober jl hield ik in de prachtige Dorpskerk Huizum in Leeuwarden de jaarlijkse Slauerhoff Lezing. De kerk is een passende locatie aangezien er op de Huizumer begraafplaats verschillende familieleden van hem werden begraven. In mijn lezing ga ik in op het tweeslachtige gevoel dat veel Friezen hebben ten aanzien van hun provincie. Een verlangen om zowel thuis als weg van huis te zijn. Slauerhoff symboliseerde die combinatie van Heimweh en Fernweh als geen ander.

Een verkorte versie van de lezing is verkrijgbaar als pdf, voor de volledige tekst moet u even doorklikken.

frd-slauerhofflezing-2015-10

Lees verder →

Het getouwtrek tussen Nederland en Frankrijk over Maerten en Oopjen is uitgelopen op een salomonsoordeel. De schilderijen worden samen met Frankrijk aangekocht en zullen tussen het Louvre en het Rijksmuseum reizen. Over de redenen en oorzaak waarom minister Jet Bussemaker en haar ambtgenoot aan Franse zijde, Fleur Pellerin dit compromis overeenkwamen, sprak ik met Twan Huijs in de studio van Nieuwsuur.

Bekijk de uitzending

Ik was te gast bij Radio EenVandaag om te spreken over de twee schilderijen van Rembrandt die het Rijksmuseum met steun van het kabinet wil aanschaffen. Deze koop zou betekenen dat de werken na anderhalf eeuw Frans bezit te zijn geweest nu het land verlaten. Logisch dat de Fransen daar een stokje voor willen steken. Of toch niet? Luister het interview terug op de site van EenVandaag.

Dit jaar ontstond ophef over de Tel Aviv-dag die tijdens het jaarlijkse evenement Paris Plages plaats vond. Deze feestelijk bedoelde dag op het stadstrand leidde tot woede bij veel Parijzenaars. Ik was te gast bij het radioprogramma EenVandaag Buitenland. Luister het interview terug op:

buitenland.eenvandaag.nl

De dag ging overigens gewoon door.

Toen ik van 2003-2009 in Parijs woonde en werkte, als directeur van het nu wijlen Institut Néerlandais, kocht ik regelmatig op woensdagmiddag bij kioskhouder Pierre op de hoek van de Boulevard Saint-Germain de Charlie Hebdo. Vooral vanwege de meestercartoonisten van het eerste uur Wolinski, Cabu en Willem (Bernard Holtrop), een trouwe vriend van het Institut Néerlandais en van mij. En voor de nieuwe meesters Charb, Honoré, Tignous en Luz. Van al dezen hebben alleen Willem en Luz de gruwelijke aanslag tijdens de wekelijkse redactievergadering op woensdagmorgen 7 januari 2015 van Charlie Hebdo overleefd. Willem hield niet zo van redactievergaderingen en Luz was jarig die dag, en kwam te laat. Of op tijd, het is maar hoe je het ziet. Want hij leeft nog en heeft met onvoorstelbare moed en veerkracht de omslag voor de editie van woensdag 14 januari van Charlie Hebdo getekend.

Lees verder →

Afgelopen vrijdag 6 september viel de beslissing: tegen eenieders verwachting in - en zeker van die van onze concurrerende kandidaat-steden Eindhoven en Maastricht - besloot de (inter)nationale jury Leeuwarden als Culturele Hoofdstad van Europa in 2018 voor te dragen aan de Minister van Cultuur, Jet Bussemaker. De andere stad in 2018 is Valletta (Malta). Het was een groots moment voor Friesland, voor mijn geboortestad Leeuwarden en voor mij zelf, als artistiek directeur van Lwd2018. Samen met heel, heel veel mensen hebben we Leeuwarden naar de overwinning gevoerd, en worden we voor heel Nederland, ja voor heel Europa, DE culturele stad in 2018. Bekende en minder bekende kunstenaars, internationale producers, grote bedrijven, gewone burgers, de provincie en de gemeente Leeuwarden: met zijn allen stonden we 'schouder aan schouder' (de slogan voor Lwd2018 ) en hebben we keihard aan een 'innovatief wat betreft burgerparticipatie' (uitspraak van de jury) project gewerkt. En het is gelukt!

Voorlezen van juryrapport aan A.F.Th. van der Heijden

Als voorzitter van de jury van de P.C. Hooftprijs 2013 las ik op 30 mei 2013 het juryrapport voor aan A.F.Th. van der Heijden. Bij deze gelegenheid werd Van der Heijdens nieuwe roman De helleveeg gepresenteerd, wat de bijeenkomst extra feestelijk maakte. De jury bestond verder uit Arnold Heumakers, Xandra Schutte, Thomas Verbogt en Maria Vlaar.

• Download het juryrapport

Leeuwarden kreeg als kandidaat voor de European Capital of Culture (ECoC) 2018 op 29 november 2012 van de (inter)nationale jury te horen dat het door mag naar de tweede ronde, samen met Eindhoven en Maastricht. Den Haag en Utrecht vielen af. Het was een (voorlopige) kroon op mijn werk als artistiek directeur en internationaal cultureel adviseur voor de Stichting Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa.

Lees verder →

Als voorzitter van de jury ben ik zeer verheugd dat mijn medejuryleden Arnold Heumakers, Xandra Schutte, Thomas Verbogt en Maria Vlaar en ik, eensgezind tot de conclusie kwamen het totale oeuvre van A.F.Th . van der Heijden te willen bekronen. Op 11 december 2012 heeft Adri van der Heijden deze belangrijkste literaire prijs in Nederland, die in mei 2013 uitgereikt zal worden, in dankbaarheid aanvaard.